۹۳۰ کارخانه تعطیل شد | سرانه مصرف لبنی ۸۰ کیلو کمتر شد

در سال ۱۳۸۹ حدود ۱۲۷۰ تا ۱۲۸۰ کارخانه فرآورده‌های لبنی در ایران فعالیت می‌کردند. در حال حاضر تعداد این واحد‌ها به ۳۴۰ تا ۳۵۰ کارخانه رسیده است، به زبان دیگر طی ۱۴ سال اخیر حداقل ۹۳۰ کارخانه تولید فرآورده‌های لبنی در کشور تعطیل شده اند/ در حال حاضر افزایش قیمت شیر نه ۲۰ درصد، بلکه از ۳۰ درصد هم فراتر رفته است. با این تفاسیل باید انتظار داشت که قیمت لبنیات هم با رشدی خیلی فراتر از رشد قیمت شیر، افزایش پیدا کند.

شیر، خامه، پنیر، سرشیر، دوغ، کره و دیگر فرآورده‌های لبنی آخرین سنگر غذایی دهک‌های پایین درآمدی برای تامین پروتئین، فسفر و کلسیم ارزان محسوب می‌شود. اقلام غذایی که به نظر می‌رسد چند سالی است در حال حذف از سفره بسیاری از اقشار فرودست جامعه هستند.

بر اساس چند پژوهش پزشکی، یکی از آثار جدی کاهش مصرف محصولات لبنی، کوتاهی قد کودکان متولد شده و احتمال کوتاه قد شدن ایرانیان طی نسل‌های پیش رو است، افزایش احتمال ابتلاء به پوکی استخوان و برخی از انواع سرطان‌ها از دیگر آثار کاهش سرانه ملی مصرف فرآورده‌های لبنی محسوب می‌شود.

احسان ظفری مدیرعامل اتجادیه تعاونی‌های تولید کننده فرآورده‌های لبنی ایران در اینباره به آفتاب نیوز گفت: بر اساس  تصمیم دولت مقرر شد که شیر خام تحویلی دامداران به کارخانجات نسبت به خرداد سال قبل ۲۰ درصد افزایش قیمت پیدا کند و به طبع آن نیز قرار شد فرآورده‌های لبنی نیز ۲۵ درصد افزایش قیمت داشته باشد. با این همه متاسفانه قیمت شیر خام در مرز قیمت‌های مصوب دولتی نایستاد و با قیمت‌های فراتر از این فروخته می‌شود و همین باعث شده است که صنعت فرآورده‌های لبنی کشور گرفتار شوند. حالا صنایع روبه روی مردم قرار گرفته‌اند و زیان می‌دهند. دامداران و مدافع آن‌ها که معاونت امور دام وزارت جهاد کشاورزی است مدعی شدند که علوفه، حقوق و دستمزد و دارو‌های وارداتی گران شده است. در حال حاضر افزایش قیمت شیر نه ۲۰ درصد، بلکه از ۳۰ درصد هم فراتر رفته است. با این حال باید انتظار داشت که قیمت لبنیات هم با رشدی خیلی فراتر از رشد قیمت شیر، افزایش پیدا کند.

وی در ادامه با رد شایعات اضافه کردن آب به شیر افزود: با توجه به نظارت نهاد‌های نظارتی، شیر ممکن است با کاهش درصد چربی صرفاً رقیق شود. بر روی بسته هم قید می‌شود که چربی این شیر گرفته شده و این گونه محصولات حتماً نسبت به شیر دامداری رقیق‌تر هستند. متاسفانه با توجه به  کاهش قدرت خرید مردم در حال حاضر مصرف فرآورده‌های لبنی و شیر به شدت کاهش پیدا کرده است. در سال ۸۹ با توجه به یارانه‌های که از سوی دولت پرداخت می‌شد، مصرف کلیه فرآورده‌های لبنی به ازای هر شهروند به ۱۳۰ کیلو رسیده بود، در حال حاضر این مصرف به ازای هر شهروند به صورت میانگین به ۵۰ کیلو رسیده است. یعنی سرانه مصرف فرآورده‌های لبنی طی ۱۴ سال حدود ۸۰ کیلو کاهش پیدا کرده است.  چنین کاهش مصرفی می‌تواند طبعات بسیاری جدی برای سلامت یک جامعه به همراه داشته باشد و چند برابر گردش مالی این حوزه را باید صرف تولید و واردات دارو و تخت‌های بیمارستانی کرد.  البته این کاهش سرانه مصرف طبیعتاً در نقاط محروم بیشتر از این مقدار است.

ظفری در ادامه با اشاره به کاهش مصرف فرآورده‌های لبنی اظهار کرد: این کاهش مصرف تاثیر بسیار ملموسی بر این صنعت گذاشته است، به گونه‌ای که  در سال ۱۳۸۹ حدود ۱۲۷۰ تا ۱۲۸۰ کارخانه فرآورده‌های لبنی در ایران فعالیت می‌کردند. در حال حاضر تعداد این واحد‌ها به ۳۴۰ تا ۳۵۰ کارخانه رسیده است، به زبان دیگر طی ۱۴ سال  اخیر حداقل ۹۳۰ کارخانه  تولید فرآورده‌های لبنی در کشور تعطیل شده‌اند. چنین سیر نزولی باید توجه مسئولین دولتی را به خود جلب نمایید. البته کارخانه‌های موجود نیز عمدتاً زیر ظرفیت اسمی و با حداقل تولید کار می‌کنند. با توجه به نرخ‌های متغییر و عدم وجود ثبات در اقتصاد،   صادرات هم بسیار ضعیف است و مالکان کارخانجات چاره‌ای جز تعطیلی مطلق کارخانه خود نداشتند.